ایران بان نو: محسن دوباشی// گردشگری، به عنوان صنعتی پاک در تعاملی دیرپا و پایدار با مجموعه عوامل اجتماعی- فرهنگی نقشی مهم و انکارناپذیر در تحول و توسعه روستایی ایفا می کند. گردشگری روستایی یکی از شاخه های صنعت گردشگری است که با بسیاری از الگوهای دیگر گردشگری پیوند دارد و وجه مشخصه آن استقرار در نواحی روستایی است. گردشگری روستایی با توجّه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، می تواند نقش مهمی در ایجاد اشتغال و درآمدزایی برای روستاییان، حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی و به طور کلّی تجدید حیات روستاها داشته باشد.
گردشگری روستایی با ایجاد تنوع اقتصادی برای روستاها و توانمندسازی مردمان محلّی، فرصت های شغلی متعددی را در سکونتگاه های روستایی به وجود می آورد و ثروت و جمعیت را از مراکز تمرکز و ثقل صنعتی به سوی روستاها و نقاط طبیعی می کشاند و تغییرات اساسی در کیفیت زندگی مردمان روستایی ایجاد می کند.
گردشگری فرصتی برای زنان روستایی
توجه ویژه به زنان روستایی در همه کشورهای در حال توسعه آغاز شده است. زیرا زنان به عنوان نیمی از جمعیت انسانی، نه تنها موضوع و هدف هر برنامه توسعه ای، بلکه به عنوان عامل پیشبرد اهداف توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه روستایی محسوب می شوند. یکی از این راه های توسعه توانمندسازی زنان روستایی، گردشگری روستایی است. این شاخه از گردشگری می تواند فرصت های متنوعی برای تواناسازی زنان روستایی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی فراهم کند.
گردشگری روستایی و افزایش توانمندی اجتماعی
صنعت گردشگری در دو دهه اخیر به عنوان یکی از صنایع جایگزین نفت بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. گردشگری روستایی نیز از این قافله عقب نمانده و نسبت به گذشته رشد داشته است. نگاهی به برخی از روستاهایی که گردشگری را به طور جدی تری دنبال کرده اند نشان می دهد این روند توانسته است زنان ساکن در این روستاها را در بُعد اجتماعی تا حد زیادی توانمندتر کند. به نظر می رسد ورود گردشگران و به دنبال آن ایجاد تحولات اجتماعی بیش از هر چیزی، سبک زندگی و شیوه نگرش به جهان و انسان را در بین زنانِ ساکن روستاهای گردشگری، تغییر داده است. در واقع، با افزایش آگاهی های اجتماعی و مدنی، زنان با الگوها و مدل های جدید زندگی آشنا شده و در ارزیابی خود، بیشترین تغییر و تحول را در زمینه سبک و شیوه زندگی ابراز کرده اند.
نقش گردشگری روستایی در توانمندسازی اقتصادی زنان
گسترش گردشگری روستایی می تواند موجب افزایش درآمد و شاخص های رفاه اقتصادی و اجتماعی ساکنان شود. بررسی برخی روستاهای گردشگری نشان می دهد نقش گردشگری در توانمندسازی اقتصادی زنان در رتبه بالایی قرار دارد. در واقع زنان با گسترش گردشگری در این روستاها، از تنوع درآمد و فرصت های بیشتر ایجاد اشتغال، رضایت بیشتری داشته اند. در آمد بیشتر توانسته در الگوی مصرف آنان نیز تاثیر گذار باشد چنان که یکی دیگر از تاثیراتی که ورود و رونق گردشگری در روستاها داشته تغییر شیوه ی الگوی مصرفی و فرهنگ زنان بوده است. به عبارت دیگر، رونق گردشگری روستایی این فرصت را به وجود می آورد که زنان ابتدا به نیازهای اقتصادی خویش برسند و توانمندی خود را در این بُعد افزایش دهند، سپس به توانمندی فرهنگی و در نهایت به توانمندی اجتماعی برسند.
گردشگری روستایی و افزایش توانمندی فرهنگی
گسترش گردشگری و در پی آن توانمندسازی اقتصادی فرصتی به وجود می آورد تا دسترسی زنان به شیوه ها و فنآوری های نوین ارتباطی بیشتر شود. روندی که توانمندساری فرهنگی زنان روستایی را در پی دارد. گسترش اطلاعات به واسطه توسعه وسایل ارتباط جمعی، به سرعت در ارزش ها و باورهای زنان روستایی و نهادهای حامی آنها، تغییر ایجاد می کند. در واقع تغییر در فرهنگ زنان و افزایش سطح آگاهی و دانش آنان را می توان از مهمترین نقش های مؤثر گردشگری روستایی دانست.
گردشگری فرصتی برای افزایش آگاهی زنان روستایی
با توجّه به نقش زنان در خدمات رسانی به گردشگران روستایی، پیشنهاد می شود تا امکانات و زیربناهای فعالیت زنان در خدمات رسانی به گردشگران گسترش یابد.
چرا که با توجّه به تاثیر گردشگران بر روی تغییر شیوه زندگی و فرهنگ زنان، می توان با افزایش آگاهی های اجتماعی و مدنی، زنان روستایی را با الگوها و مدل های جدید زندگی آشنا کرد.
از آن جایی که زنان باسواد و زنان با تحصیلات بالاتر، بیشتر از زنان بیسواد یا کم سواد از منافع حاصل از گردشگری روستایی بهره مند و توانمند می شوند باید برنامه ریزان از فرصت گسترش گردشگری استفاده کرده و نسبت به افزایش و بالابردن سطح سواد و دانش زنان روستایی، برای بهره مندی بیشتر از منافع حاصل از گردشگری روستایی، تلاش کنند.
پاسخ بدهید